Ekspozycja dostępna była dla zwiedzających od 28 października do 18 grudnia (została przedłużona do 18 grudnia, pierwotnie miała być prezentowana do 2 grudnia 2022r.).
Grodzisko w Chotyńcu jest jednym z najważniejszych stanowisk badanych przez Polskich archeologów w ostatnim dziesięcioleciu. Odkrycia na nim poczynione przesunęły granicę oddziaływania kultury scytyjskiej i za jej pośrednictwem greckiej daleko na zachód. Doprowadziły do zmiany podejścia do materiałów scytyjskich odnajdywanych na terenie polski południowo-wschodniej. Już wcześniej wysuwano hipotezy o innym podejściu tej ludności do tej części obecnej polski, ale wraz z grodziskiem mamy jednoznacznie poświadczoną fizyczna obecność tej ludności.
Scytowie przez Herodota byli opisywani, jako niezwykle wojowniczy, mieli pić z czaszek swoich wrogów, a w biblii zostali określeni, jako kara za grzechy. W VIII wieku mieli najechać tereny Azji Mniejszej i Palestyny docierając aż do Egiptu. Potem do IV wieku p.n.e. zajmowali tereny dzisiejszej Ukrainy oraz Rumunii skąd mieli prowadzić najazdy na sąsiadów. Szczególnie dobrze opisana jest ich wojna z Perskim królem Dariuszem, którego pokonali stosując technikę spalonej ziemi. Kres ich łupieżczej dzielności przyszedł z Filipem Macedońskim, który pokonał ich w serii kilku wojen. Osłabionych Scytów dobił najazd innego koczowniczego ludu Sarmatów, którzy stopniowo ich wypierali. Ostatnie Scytyjskie państwo założone na Krymie upadło na przełomie III i IV wieku n.e. na skutek najazdu Gotów i Hunów. Obecnie przyjmuje się, że językiem najbardziej zbliżonym do scytyjskiego posługują się mieszkańcy Osetii oraz Abchazji.
Wydaje się, że w świetle opisanej powyżej historii naświetlenie problematyki stanowiska w Chotyńcu, które wykazywało wielkie znaczenie w przenikaniu wspomnianych prądów kulturowych na tereny dzisiejszej polski jest zagadnieniem niezwykle istotnym.
Na wystawie prezentowana była między innymi odkryta w Chotyńcu grecka amfora na wino stanowiąca pierwsze tego typu znalezisko na naszych ziemiach. Dodatkowo obecne były między innymi miecz z Rozborza oraz repliki scytyjskich ozdób z kurhanu w Ryżanówce. Wystawa przedstawiała opracowanie przebiegu badań prowadzonych na stanowisku w Chotyńcu, ale również prezentowała kulturę scytyjską.
W obecnej sytuacji geopolitycznej naszą wystawą chcieliśmy wyrazić poparcie dla działań Ukraińców w obronnie ich dziedzictwa narodowego, do którego skarby kultury scytyjskiej również się zaliczają.
Wystawa prezentuje postać króla Władysława Jagiełły (monarchy ściśle związanego z Zamkiem Królewskim w Sandomierzu) w świetle twórczości Jana Matejki. Jej celem jest przypomnienie roli XIX-wiecznego malarstwa historycznego, jako narzędzia interpretacji narodowych dziejów i upowszechniania wiedzy historycznej.
Głównym założeniem ekspozycji jest edukacja i upowszechnianie wiedzy z zakresu historii, sztuki, ze szczególnym odniesieniem się do kluczowych momentów w dziejach Ojczyzny oraz dążeń niepodległościowych. Ukazanie związków pomiędzy sztuką, a historią, między potęgą Polski za panowania Jagiełły, a siłą oddziaływania malarstwa Matejki odzwierciedlającego dążenia niepodległościowe Polaków pod zaborami. Uwrażliwienie społeczeństwa na estetykę malarstwa czerpiącego ze źródeł historiograficznych oraz umożliwienie społeczności regionu kontaktu z szeroko rozumianą sztuką, a także edukacja kulturalno – historyczna młodzieży.
Na ekspozycji można obejrzeć 10 dzieł. Są to obrazy, rysunki, grafiki, których motywem przewodnim jest postać króla Władysława Jagiełły – władcy związanego
z Zamkiem Królewskim w Sandomierzu, które nawiązują do kluczowych wydarzeń historycznych z czasów jego panowania oraz do świetności dawnej Rzeczypospolitej. Między innymi można zobaczyć takie obrazy jak: "Władysław Jagiełło z Witoldem modlący się przed bitwą pod Grunwaldem"; "Chrzest Władysława Warneńczyka" czy też szkic do Bitwy pod Grunwaldem.
Z okazji zbliżających się świąt Wielkanocnych, Muzeum Zamkowe w Sandomierzu wyeksponowało jeden szczególny obiekt.
Rzeźbę Chrystusa Frasobliwego.
Rzeźba, drewno, polichromia, ok XVIII w., depozyt rodziny Kamockich.
Rzeźba przedstawiająca Chrystusa w koronie cierniowej siedzącego na kamieniu, przepasanego perizonium, z głową wspartą na prawej dłoni. Na ramionach Jezusa jest czerwony płaszcz nawiązujący do płaszcza królewskiego. Wizerunek ten nawiązuje do przygotowań do Ukrzyżowania i Męki Pańskiej, stąd nazywany jest także „bolesnym oczekiwaniem”.
Czytaj więcej: Chrystus Frasobliwy - wystawa jednego obiektu
Wystawa zorganizowana z okazji dwusetnej rocznicy zakończenia Sejmu Wielkiego, przybliżająca ten ważny okres w dziejach historycznej Ziemi Sandomierskiej.
Głównym założeniem ekspozycji jest przedstawienie sylwetek posłów i senatorów województwa sandomierskiego, ukazanie ich roli i dokonań we współtworzeniu nowoczesnego ustawodawstwa. Jednym z celów wystawy jest również pogłębienie refleksji nad znaczeniem suwerenności bytu państwowego oraz popularyzacja polskiej kultury i dziedzictwa narodowego przez pryzmat spuścizny Sejmu Czteroletniego, którego najważniejszym owocem było uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 r.
Wystawa została objęta honorowym patronatem Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Elżbiety Witek, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego oraz Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Andrzeja Bętkowskiego.
Partnerzy wystawy:
Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Narodowe w Warszawie, Archiwum Główne Akt Dawnych, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Narodowe w Kielcach, Archiwum Państwowe w Kielcach, Diecezja Sandomierska, Diecezja Kielecka, Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu, Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu, Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, Parafia św. Antoniego w Stopnicy Kątach-Starych, Parafia p.w. św. Tekli w Krzyżanowicach, Biblioteka Naukowe PAU i PAN, Pan Michał Jasieński, Pan Michał Popiel.
Kurator wystawy: dr Mikołaj Getka-Kenig
Asystent kuratora: Karolina Gara
Wystawa dostępna od 4 kwietnia do 3 lipca 2022 r.
Czytaj więcej: Szlachta sandomierska na Sejmie Wielkim 1788-1792
Dziedziniec Dolny Zamku Królewskiego w Sandomierzu
– Wystawa powstała w 2018 roku z myślą o ekspozycji w mieście partnerskim Sandomierza – ukraińskim Ostrogu. Jest również wynikiem bezpośredniej współpracy ówczesnego Muzeum Okręgowego w Sandomierzu z Państwowym Rezerwatem Historyczno-Kulturowym w Ostrogu, w którego ramach funkcjonuje Muzeum Krajoznawcze. (…) Uznaliśmy, że teraz nastał najlepszy moment, żeby ją zaprezentować. Jest nie tylko symbolem zaangażowania i wsparcia naszej instytucji dla sprawy ukraińskiej oraz związku Sandomierza z Ostrogiem, ale jest również skierowana do powiększającej się większości ukraińskiej w Sandomierzu i w regionie, do osób, które z każdym dniem napływają do naszego miasta i znajdują tu schronienie. Jest to pierwsze z wielu działań, które będziemy podejmować, by przybliżyć nasze dziedzictwo w języku ukraińskim – by uchodźcy w tych trudnych chwilach mogli pełnoprawnie korzystać z oferty naszego Muzeum.
Autorzy:
dr hab. Tomisław Giergiel
dr Dominik Kacper Płaza
Karolina Gara
Wystawa prezentowana od Marca 2022 r. do kwietnia 2023 r.
